Wat is estateplanning?
De betekenis van estateplanning is nalatenschapsplanning: de planning van de overdracht van uw vermogen. Dat kan bijvoorbeeld door te schenken, maar ook na overlijden. Het is een belangrijk onderdeel van uw bredere financiële planning, niet in de laatste plaats omdat u daarmee de financiële zorg voor uw nabestaanden kunt optimaliseren. Voor het vastleggen van bepaalde onderdelen - denk aan uw testament - moet u naar de notaris.
Wat is het verschil tussen estateplanning en nalatenschapsplanning?
Er is inhoudelijk geen verschil tussen estateplanning en nalatenschapsplanning. Het woord estate is Engels en betekent (land)goed of boedel. Estateplanning is de planning van de overdracht van uw bezittingen. Hoe groter uw vermogen, des te belangrijker een doordacht estate plan is.
Waarom estateplanning belangrijk is voor u
Voor veel mensen is de belangrijkste drijfveer om zorg te besteden aan hun estateplanning het zo goed mogelijk verzorgd achterlaten van hun nabestaanden. Een estate plan geeft antwoord op de vraag op welke manier u dat kunt regelen en wat de fiscale en juridische gevolgen zijn. Het gaat dan niet alleen om de financiële zaken, maar bijvoorbeeld ook over de mogelijkheden om de continuïteit van uw eventuele bedrijf en de bedrijfsopvolging te regelen. De onafhankelijke, externe estateplanners waarmee we bij InsingerGilissen samenwerken, kunnen een estate plan voor u opstellen. De kosten daarvan nemen we voor onze rekening als u cliënt bent (of wordt) met een bij ons belegd (familie)vermogen vanaf €1 mln.
Vermogensplanning bij leven én overlijden
De estateplanner die samen met u tot een doortimmerd estate plan komt, brengt voor u in de eerste plaats in beeld hoe en door wie uw vermogen wordt geërfd. De planner houdt rekening met uw eventuele huwelijkse voorwaarden of samenlevingsovereenkomst en uw huidige testament. Zo kan inzicht worden gegeven en kan een schatting maken hoeveel erfbelasting zal zijn verschuldigd. Veelal maakt een schenkingsplan deel uit van het estate plan. U kunt dan zien wat de financiële voordelen kunnen zijn van het tijdens uw leven overdragen van vermogen aan uw (klein)kinderen en andere begunstigden.
Uw huwelijkse voorwaarden verdienen aandacht
Als u gehuwd bent, dan hebt u misschien samen afspraken vastgelegd in uw huwelijksvoorwaarden. Bijvoorbeeld om ieder uw eigen vermogen te behouden. Dat gebeurt vaak als een van de echtgenoten een onderneming heeft en de eventuele risico’s niet het vermogen van de ander mogen raken. Maar als er na een succesvolle periode vermogen is opgebouwd, is het de vraag of de eerder gemaakte afspraken nog wel passen, ook kijkend naar de fiscale gevolgen bij overlijden. In een estateplan onderzoekt de estateplanner dan ook de wenselijkheid van een eventuele wijziging van de huwelijkse voorwaarden. Voor geregistreerde partners en samenwoners met een samenlevingscontract bestaan er vergelijkbare mogelijkheden om afspraken te wijzigen tijdens leven.
… en uw testament
In een testament regelt u wie uw vermogen erft en voor welk gedeelte. Een echtgenoot of geregistreerd partner erft op grond van het wettelijk erfrecht een even groot gedeelte als een kind. Dat gedeelte kunt u in een testament verminderen. Hierop aansluitend: u kunt aan uw echtgeno(o)t(e) keuzes geven om de nalatenschap optimaal af te wikkelen als het gaat om de verschuldigde erfbelasting en wie er over het vermogen mag beschikken. Een voorbeeld van een slim testament is een zogenoemd keuzetestament, ook wel combinatietestament genoemd. Dat biedt flexibiliteit bij overlijden van een van de echtgenoten, zodat optimaal gebruik gemaakt kan worden van de vrijstellingen in de erfbelasting voor partners en kinderen.
Tijdige estateplanning zorgt voor rust en inzicht
Op tijd inzicht krijgen in uw nalatenschap en weten wat u kunt regelen, geeft rust. Voor uzelf maar ook voor uw nabestaanden. Ook kunt u dan bijvoorbeeld het gesprek hierover met uw nabestaanden voeren over wat voor u belangrijk is. Bent u cliënt bij InsingerGilissen? Dan kunnen onafhankelijke estateplanners een estate plan voor u opstellen. Vervolgens legt u de te nemen maatregelen bij uw notaris in uw huwelijkse voorwaarden (indien van toepassing) en uw testament vast.
Estateplanning en erfbelasting: vrijstellingen in 2025
Zoals gezegd, is een belangrijke reden dat vermogenden een estateplan laten opstellen, om hun nabestaanden verzorgd achter te laten. Ook kan een goed doordacht plan mogelijkheden bieden om erfbelasting te besparen als u een omvangrijk vermogen nalaat. Wie in Nederland erft van zijn of haar partner of (groot)ouder, geniet in 2025 respectievelijk een vrijstelling van maximaal € 804.698 (partner) en € 25.490 ((klein)kind). Overige verkrijgers hebben een vrijstelling van € 2.690. Instellingen die een ANBI-status hebben, zijn vrijgesteld van de schenk- en erfbelasting omdat het vermogen het algemeen belang dient.
De tarieven zijn afhankelijk van de waarde van de nalatenschap en de relatie met de overledene. In onderstaande tabel zijn tarieven voor 2025 opgenomen.
| Waarde nalatenschap boven vrijstelling | Partner, kind (met een beperking) | Kleinkinderen, verdere afstammelingen | Overige erfgenamen |
| tot € 154.197 | 10% | 18% | 30% |
| vanaf € 154.197 | 20% | 36% | 40% |
Nalatenschap optimaliseren
Het optimaliseren van een omvangrijke nalatenschap is vakwerk. Daarom bieden we aan onze cliënten daarvoor ook de diensten van een professionele externe estateplanner aan. Dé tip voor uw nalatenschap kunnen we u hier dus niet geven. Wel kunnen we enkele algemene strategieën voor het optimaliseren delen.
Allereerst noemen we het schenken bij leven. Dat kan door gebruik te maken van de jaarlijks schenkingsvrijstelling. Wilt u het geld nog niet daadwerkelijk overdragen? Dan kunt u schenken op papier via een notariële akte.
Waar u de notaris ook voor kunt vragen, is het op een slimme manier opstellen van uw testament. Een voorbeeld daarvan is het keuzetestament of combinatietestament: de langstlevende echtgenoot kan keuzes maken om de nalatenschap optimaal af te wikkelen. Ook het zogenoemde afvullegaat kan voordeel opleveren. De langstlevende echtgenoot vult het erfdeel aan tot maximaal de eerste schijf van de erfbelasting, waardoor de belastingdruk daalt. Daarnaast kunnen specifieke clausules zoals de uitsluitingsclausule of bewindvoering extra bescherming bieden.
Bij aanzienlijke vermogens kan ook een familiefonds aantrekkelijk zijn. Door vermogen onder te brengen in zo’n fonds, met daarin beleggingen zoals aandelen of vastgoed, kan de waardestijging van het vermogen buiten de nalatenschap blijven en wordt erfbelasting vermeden. De familieleden kunnen in meer of mindere mate deelnemen (participaties krijgen) waardoor de verdeling onder familieleden flexibel kan worden ingevuld.
U kunt ook verzekeringen inzetten. Een levensverzekering met (belastingvrije) uitkering aan erfgenamen kan helpen om erfbelasting te betalen zonder dat verkoop van bezittingen noodzakelijk is. Slim ingericht kan de uitkering belastingvrij zijn.
Een praktijkvoorbeeld
Een voorbeeld kan de toegevoegde waarde van estateplanning verduidelijken. Stel: Jan is een 65-jarige ondernemer met een vermogen van € 5 miljoen, bestaande uit zijn bedrijf, beleggingen en onroerend goed. Hij heeft twee kinderen en wil zijn vermogen op een fiscaal gunstige manier overdragen. Zonder planning zou bij overlijden erfbelasting verschuldigd zijn over het volledige vermogen, tegen tarieven oplopend tot 20%.
Schenken met gebruik van jaarlijkse vrijstellingen
Jan begint met jaarlijkse schenkingen van € 6.713 per kind (2025-vrijstelling). Dit verlaagt zijn belastbare vermogen voor de erfbelasting geleidelijk zonder directe belastingheffing. Onder voorwaarden geldt een eenmalig verhoogde vrijstelling. Jan kan eenmalig € 32.195 belastingvrij schenken aan ieder kind (vrijstelling 2025). Hij heeft (via een notariële akte) bepaald dat de schenkingen onder een uitsluitingsclausule vallen, waardoor het geschonken vermogen privébezit blijft van het kind, ook bij echtscheiding.
Overdracht van onderneming met bedrijfsopvolgingsregeling (‘BOR’)
Jan draagt zijn onderneming over aan zijn kinderen. Als een onderneming in 2025 wordt geschonken is dit tot een waarde van € 1.500.000 vrijgesteld van de heffing van schenkbelasting. Het meerdere is voor 75% vrijgesteld. Voor de BOR gelden echter bepaalde voorwaarden, zoals de eis dat de ontvanger ten minste 21 jaar oud is.
Tip: neem minimaal vijf jaar voor de beoogde bedrijfsoverdracht contact op met een estateplanner of notaris. De fiscus hanteert een minimumperiode voor de overdracht (de ‘bezitseis’) en een voortzettingsperiode van 3 jaar vanaf 2025 (‘voortzettingseis’).
Door gespreid te schenken en gebruik te maken van vrijstellingen, kunt u de erfbelasting aanzienlijk verlagen. Ook kan de BOR erfbelasting besparen bij overdracht van een onderneming. Kortom, een slimme nalatenschapsplanning kan de belastingdruk verminderen.
Wat kost estateplanning?
De kosten voor estateplanning in Nederland bedragen al snel enkele duizenden euro’s, afhankelijk van uw persoonlijke situatie, complexiteit van uw vermogen en de aanvullende diensten die u nodig heeft. Estateplanners bieden maatwerkoplossingen, zoals het minimaliseren van erfbelasting, het beschermen van vermogen, of het opnemen van goede doelen in de nalatenschap. Voor haar cliënten neemt InsingerGilissen in veel gevallen de kosten van de estateplanner voor haar rekening. De kosten voor het opstellen van een testament of het wijzigen van uw huwelijkse voorwaarden variëren. U kunt uw notaris vragen om een prijsopgave, zodat u van tevoren weet waar u aan toe bent.
De rol van InsingerGilissen
Bent u op zoek naar een estateplanning-expert? En beschikt u over een vrij belegbaar vermogen van een miljoen euro of meer? Dan maken we graag kennis met u. In onze dienstverlening neemt financiële planning een centrale rol in. Voordat we komen tot voorstellen voor financiële diensten, zoals op het gebied van beleggen of kredieten, maken we eerst uitgebreid kennis met u. We willen weten wat u drijft, welke financiële en immateriële doelen u nastreeft en wat uw verplichtingen en (familie)verantwoordelijkheden zijn.
De volgende stap is een verdiepend gesprek met een private planner of estateplanner erbij, zodat u inzicht krijgt in de mogelijke scenario’s bij leven en bij overlijden. Hiervoor werken we samen met een selecte groep onafhankelijke externe experts. U ontvangt dus een uitgewerkt financieel plan of estateplan, bij ons ‘Private Plan’ genoemd. Daarin staan de opties waaruit u een keuze kunt maken, met de verwachte gevolgen van iedere beslissing. Pas daarna komt de praktische realisatie van uw wensen ter sprake en de mogelijke rol van onze producten en diensten daarbij.
Persoonlijk estateplan
Heeft de estateplanner zijn of haar rapport voor u opgesteld? Dan heeft u daarmee helder inzicht in de maatregelen die in uw geval passend zijn en kunt u – na raadpleging van uw notaris en belastingadviseur – een keuze maken uit de voorgestelde acties. Uw notaris kan dan de zaken notarieel vastleggen. En uw belastingadviseur kan u bijstaan bij de structurering van uw vermogen. Vooral als u ondernemer bent, is dit zinvol. De estateplanner zal u ook wijzen op de mogelijkheid in uw testament een ‘executeur’ te benoemen: degene die uw testament uitvoert. Ook kunt u een bewindvoerder aanwijzen voor een deel van de nalatenschap, zodat bijvoorbeeld kinderen pas op een hogere leeftijd dan 18 jaar volledige beschikking krijgen over hun erfdeel. Een andere vraag is: wie krijgt de regie als u zelf niet meer beslissingen kunt nemen, bijvoorbeeld door dementie? Kortom: de estateplanner helpt u beslissingen te nemen en om de toekomst zo helder mogelijk in beeld te krijgen.
Uw estate plan als onderdeel van een bredere vermogensstrategie
De volgende stap is het met u bepalen hoe uw vrij belegbare vermogen zo kan worden belegd, dat u daarmee uw financiële doelen kunt realiseren, uiteraard rekening houdend met uw wensen en voorkeuren. Ten minste jaarlijks houden we uw situatie en uw vermogensontwikkeling tegen het licht en kijken we of u nog op koers ligt om uw doelen te bereiken. En iedere vijf jaar bieden we op onze kosten een update aan van uw Private Plan, zoals we uw financieel plan of estateplan bij InsingerGilissen noemen. Uw omstandigheden of wensen kunnen immers veranderen.
Conclusie: denk vooruit met een specialist
Estateplanning is vooruitzien. Tijdige voorbereiding van uw nalatenschap geeft rust en biedt fiscaal voordeel. Maar het is ook een bijzondere expertise, reden waarom we externe expertise voor u inroepen. We zijn ervan overtuigd dat onze cliënten gebaat zijn bij de combinatie van een degelijk Private Plan en onze beleggingsdiensten. Oftewel de combinatie van de specialist op gebied van estateplanning met ons als specialisten op gebied van vermogensbeheer.