Column Jos Versteeg | Reken niet op snelle verdere olieprijsstijging
De olieprijs bereikte deze week het hoogste niveau in 2½ jaar. Veel oliemaatschappijen zijn voorzichtig met investeren. Daarmee neemt het risico van een crisis op lange termijn toe, maar op korte termijn zit er niet veel prijsstijging meer in het vat.

Het besef dat we snel moeten ophouden met fossiele brandstoffen neemt toe. Beleggers oefenen druk uit op grote oliemaatschappijen om minder in nieuwe fossiele brandstoffen te investeren. De supermajors zijn aan het krimpen, terwijl de vraag naar olie voorlopig nog wel blijft groeien. Na vier jaar van teruglopende reserves had Shell eind vorig jaar nog maar voor 7,4 jaar aan productie in de reserves. Dat is het laagste niveau in vele jaren.
 
De CO2-reductie van de supermajors zet helaas niet veel zoden aan de dijk. Zij produceren samen maar 15% van het wereldwijde olieaanbod. De productiedaling komt voor een deel ook door de verkoop van velden aan andere oliemaatschappijen. Wat dat betreft had ExxonMobil CEO Darren Woods wel gelijk dat de energietransitie geen uitdaging is voor bedrijven, maar een globale uitdaging. Het grootste deel van de olieproductie komt van staatsoliemaatschappijen en daar is veel minder druk om te veranderen.
 
Hoewel de olievoorraden dit jaar wel zijn weggewerkt, heeft de OPEC nog miljoenen vaten reservecapaciteit die snel op de markt kan worden gebracht. Laat de OPEC de prijs te ver oplopen, dan vraag ik mij af of de Amerikanen doorgaan met hun huidige stabilisering van de productie. Schalieolie kan snel worden opgeschaald en bij een olieprijs van bijna $75 per vat wordt het heel verleidelijk om toch de productie weer op te voeren.
 
De energietransitie gaat tergend langzaam en we zullen helaas nog vele jaren fossiele brandstof moeten gebruiken als we het niveau van de huidige welvaart willen handhaven. Inleveren van welvaart lijkt mij geen haalbare zaak, zeker omdat een belangrijk deel van de toenemende energievraag uit ontwikkelende landen zal komen.
 
Inmiddels lijkt bij beleggers wel een omslagpunt bereikt en nemen de investeringen in alternatieve energiebronnen sterk toe. Banken die lange tijd de olie-industrie financierden zien dit in toenemende mate als een reputatierisico en een financieel risico. Leidende bedrijven als Alphabet en Microsoft stappen al zo snel mogelijk over op hernieuwbare energie. Met de hulp van flinke overheidsinvesteringen, zoals de plannen van Biden, gloort er toch nog hoop dat de transitie sneller kan gaan dan we aanvankelijk vreesden.